کار گازرسانی به شهرستان شازند با عملیات اجرایی گازرسانی به شهر شازند در سال 1372 اغاز و در سال 1374 به بهره برداری رسید زمانی که اولویت کار با گازرسانی به شهرها بود و اصولا بحث گازرسانی
به روستاها مطرح نبود، در ان هنگام اساسا شرکت گاز استان مرکزی وجود خارجی نداشته و استان مرکزی به مرکزیت اراک یکی از استانهای تابعه منطقه 7 همدان محسوب می گردید 0 گازرسانی به شهر شازند با اجرای خط 6 اینچ انتقال با اخذ انشعاب از خط انتقال گاز به پتروشیمی و پالایشگاه بطول8 کیلومتر اغاز گردید در ادامه کار ساخت ایستگاه دروازه شهری به ظرفیت 20000 متر مکعب بر ساعت در زمینی به مساحت2500 متر مربع در اراضی علی اباد تکمیل گردید.
پس از ان خط تغذیه ای بطول 6 کیلومتر حد فاصل ایستگاهCGS تا نخستین TBS داخل شهر شازند ( مقابل فرمانداری) اجرا شد. در این مرحله ایستگاه دوم گاز جهت مصارف اینده شهر در خیابان شهدای شهر شازند به
ظرفیت 5000 متر مکعب بر ساعت پیش بینی و اجرا گردید . با اغاز بهره برداری از گاز شهری در شهر شازند ادامه خط تغذیه به سمت شهر استانه بطول 8 کیلومتر و بقطر 6 اینچ در سال 1374 برای شهر استانه اغاز گردید .
توسعه شهر شازند از نظر جمعیتی و افزایش مصرف گاز در نوع خانگی و صنعتی و افزایش شبکه های گازی که از تنها ایستگاه CGSشازند تغذیه میگردید، به روستاهای مجاور نظیر اکبر اباد دهپول ورقا موجب گردید تا ایستگاه دوم تقلیل فشار درون شهری نیز مورد بهره برداری قرار گیرد. به تدریج صنایعی نظیر کارخانه قند و بیمارستان شازند نیز به جمع مصرف کنندگان گاز پیوستند . از انجایی که شهرستان شازند از نظر تقسیمات اداره گاز نواحی مستقل دیگری نظیر اداره گاز آستانه، اداره گاز توره و مهاجران رادارد ؛ که هرکدام در محل خاص خود امار و اطلاعات ناحیه خود را در سایت قرار می دهند ذیلا امار شبکه، انشعاب و تعداد مشترکین مربوط به شهر شازند را تقدیم میدارد
جمع مشترکین شهری در شهر شازند =5750
جمع مشترکین روستایی تابع شهر شازند = 7000
ادرس اداره گاز شهرستان شازند: شازند خیابان امام(ره)
تلفن: 8225267-0863 مرکز تلفن
194امداد و حوادث
08638223995
رئیس ناحیه: آقای سلیمان شاه حسینی
نگاهی به شهرستان شازند
«در اوستا و اساطیر ایران آمده است که دژ بهمن و آتشکده آذرگشسب در بالای کوه اسنوند در کنار شهر شیز بوده است.»
واژه اسنوند با نام راسوند بنا به گفته هرمز احمدی در کتاب مرا بشنو صفحه 159 مطابقت دارد.
شهرستان شازند با 3050 کیلومتر مربع در جنوب غربی استان مرکزی هزاران سال است که خاطرات زیادی از بودن ها و نبودن ها را در صندوقچه خاک گرفته خود به تماشا نشسته است تا شاید روزگاری کسانی شاید غریبه شاید آشنا به آن سری بزنند و در پاییدن خود نگاهی به آن اندازند.
شازند در ارتفاع 1920 متری از سطح دریا مرتفع ترین شهرستان استان مرکزی است . جمعیت این شهرستان در سرشماری نفوس و مسکن سال 1385 «118804» نفراعلام گردید که از این تعداد 58749 نفر مرد و تعداد «60055» نفر زن و «88016»نفر در روستا و «30788 » نفر در شهرهای این شهرستان سکونت دارند. شغل اصلی مردم این شهرستان بیشتر کشاورزی، دامداری و اشتغال در صنعت به واسطه هرم شغلی این شهرستان است .
آب و هوای این شهرستان آب و هوای سرد کوهستانی است0
بلندترین نقطه این شهرستان که بلندترین نقطه استان نیز محسوب می شود قله شهباز است که 3388 متر ارتفاع داشته وتقریبا در تمام سال بامی از برف بر تن دارد.
تنها جنگل طبیعی استان در حدود دو کیلومتر مربع در یکی از روستاهای این شهرستان به نام سرسختی در دامنه کوهی به همین نام وجود دارد که از درختان بلوط پوشیده شده است.
صنعت ،راه های ارتباطی، نزدیکی به مرکز استان ، آب و هوا ، جنگل، دریاچه ، رود خانه های پر آب ، طبیعت وحشی ، سدها، شکارگاه ها ، پیست اسکی و قایقرانی ؛باغات انگور صنعت، کشاورزی، دامداری،قلل مرتفع، غارها ، سراب ها، تاریخ اسطوره ای، تپه های زیاد تاریخی، پل دو آب و کوه لجور،جاذبه های انسان ساخت کارخانه قند ، امامزادگان ،کلیسای قدیمی شهر، مراسم مذهبی مسلمانان و ارامنه و روستاهای فراموش شده یهودیان این شهرستان از جاذبه های توریستی شازند محسوب می شوند.
- شازند، راه و توریسم
شهرستان شازند که در سی و دو کیلومتری اراک مرکز استان مرکزی قرار دارد و نزدیک ترین شهرستان به این شهر است که بالطبع می تواند از ظرفیت های بالای حمل و نقل آن استفاده نماید هرچند که نمی توان از پتانسیل های بالای ارتباطی این شهرستان چشم پوشید.
- خطوط ریلی:
«شهرستان شازند در ابتدا روستایی بود به نام ادریس آباد که با قرار گرفتن ایستگاه راه آهن در آن به الهام از کوه کناری خود نام شاه زند را بر خود گرفت.»
داستان بالا را سالهاست که کودکان شازندی از پدران خود می شنوند و می آموزند که تاریخ معاصر این شهرستان با راه آهن درهم آمیخته شده است. راه آهن سالهاست که در حمل و نقل این شهرستان نقش خود را در میان تلاقی های خود بازی کرده است و از میان تلق تلق خود ایمن ترین مسافرت ها را برای شهروندان شازند به همراه آورده است اما با ایجاد خط راه آهن شرق به غرب کشور این شهرشازند به عنوان ایستگاه مرکزی اتصال این دو خط انتخاب گردیده است 0 با وجود لطمات غیر قابل انکاری که این پروژه{ به نظر نگارنده} که بر سراب بلاغ وارد نموده است، می تواند با اضافه نمودن این پتانسیل به شهرستان شازند در آینده ای نه چندان دور، شازند مرکزیت خطوط ریلی کشوررا بخود اختصاص داده و حجم بالایی از مسافران منتظر را در خود خواهد دید که با توجه به فاصله کم مناطق توریستی و ایستگاه حتی در کمتر از دو ساعت مسافران اقدام به گردش در این شهرستان نمایند.
بودن در نقطه اتصال راه آهن شرق به غرب به شمال جنوب دراین شهر می تواند بر تردد آسان مسافرین به شازند از چهار گوشه ایران کمک نماید.
گذر از کنار قله شهباز، سراب بلاغ، باغات انگور، امامزادگان آستانه ،کوه لجور وپل دو آب صنایع بزرگ وکارخانه قند، نیروگاه، پالایشگاه و پتروشیمی و دشت شازند بدون شک در آن سوی شیشه های خاک گرفته قطار منظره ای شگرف و بی بدیل خواهد بود.
اما شاید کمتر کسی بداند که در روستایی به نام نور آباد ایستگاه راه آهن خود جاذبه گردشگری ایجاد نموده است و آن گذر کردن از مرتفع ترین نقطه راه آهن کشور است.
بدون شک می توان با کمی تفکر و ایجاد تورهای گردشگری ریلی توریسم ریلی را در مسافرت های برون شهری و گذر از این شهرستان ایجاد نمود.
- راه زمینی:
گذر محور ارتباطی تهران- جنوب و ازنا- اراک از قلب شازند این شهرستان را به شهرستانی در مسیر عبور و مرور قرار داده است 0 هرچند در پاره ای از اوقات ، عدم رعایت قوانین رانندگی باعث وقوع حوادث دلخراشی در این محورها می گردد ولی شهرستان شازند به واسطه بودن در دروازه ورودی استان مرکزی از دو سمت بدون شک حجم بالایی از مسافرین را در دل خود راه داده است.
- آثار باستانی
تاریخ داشته ای گرانبها برای شازند
در روزگاری که کشورهای تازه تاسیس ، کمر همت خود را بر داشته های نداشته می بندند تا شاید ازبرهوت صحراهای خود و از تاریخ نداشته خویش چند بومی بیچاره را پیدا نمایند و آنانی را که دیرزمانی پیش به جرم بودن نابود کرده اند راهویت خود معرفی نمایند و در این کار به دلیل حجم بالای تبلیغات و جاذبه های کاغذی بیشترین توفیق را داشته اند قرن هاست که فردوسی در پس سی سال رنج خود فریاد وجود شازند را سر داده است و از پهلوانان خفته در آن نام برده است ولی هیچ کس ندید و یا نخواست تا ببیند که اسطوره های ایران زمین در کجای این خاک آرام آرمیده اند و ما را نظاره می کنند تا شاید در غروب روزی دلگیر به آنها سری بزنیم و خاطرات بودن آنها را در پس ماندن ایران و رفتن آنان در زوزه باد گوش کنیم که چه غریبانه آنان آمدند و ماندند و رفتند.
در گوشه ای از این شهرستان که حال در میان اراک و شازند به ناچار گیر افتاده است مردمانی آرام خوابیده اند که نامشان با گوشهای بسیاری آشناست. نام هایی که خود برای جلب نه ایرانگرد بلکه جهانگرد و آنانی که تاریخ این کشور را دوست دارند بس است.
تاریخ شازند ناخود آگاه با سه محور پیوند خورده است که آنها عبارتند از کیخسرو یارانش؛ امامزادگان شهرستان و سنگ نوشته های عباس آباد
ب- امامزادگان
شهرستان شازند به واسطه قدمت خود امامزادگان واجب التعظیم بسیاری را در دل خود جای داده است که محمد مولایی در کتاب خود با عنوان نگاهی بر امامزادگان استان مرکزی به تفضیل پیرامون آنها پرداخته است. امامزادگان آستانه از مشهورترین این امامزادگانند. امامزادگان دیگری نیز در مهاجران، روستای سورانه و روستای هفته نیز قرار دارند که از جالب ترین نکات این امامزادگان وجود مقابر ایشان در مناطق توریستی و خوش آب و هوا است که با صرف هزینه شاهد شکوفایی روز افزون این مناطق خواهیم بود. لازم به ذکر است که درحیاط امامزادگان آستانه دو درخت توت با قدمت هفت صد سال و نیز درختی دیگر با قدمتی نامعلوم در نزدیکی امامزاده واقع در سورانه وجود دارد.
ج - سنگ نوشته های سراب عباس آباد
هر چند که این سراب خود به اندازه کافی محل گردشگری محسوب می شود قبل از انکه دیگر کمتر کسی سینه پر از خاطرات سنگ های بالای آن را دیده باشد، اما در نگاهی گذرا به این سنگ نوشته ها می توان براحتی فهمید که این نقطه قبلا در اختیار ارامنه بوده است و اکنون نیز هر سال در روزی مشخص ارامنه با مسافرت به این شهر در کنار سراب عباس آباد جشن های خود را برگزار می کنند.سنگهای موصوف در بالای چشمه سراب به در دیدگان خود نمایی می کنند.
ج - تپه های باستانی
این تپه ها که به دلیل حفاظت ؛ هرگز نامی از آنها برده نمی شود بجای آنکه با کنکاش در آن به نقطه بازدید گردشگران تبدیل شود روزگار درازی است که تیغ از برادر می خورد و شبانه به تاراج می رود.
د - پل دو آب
پل دلشکسته دو آب در چند متری بزرگراه تهران -جنوب در زیر کوه لجور از چند قرن پیش و دوران قاجار و بنا به اخباری از شاه عباس و دوران صفویه در چند کیلومتری شهر توره و مهاجران قرار دارد و در دسترس ترین نقطه تاریخی شهرستان محسوب می شود. هرچند که در سالهای گذشته این پل مورد مرمت قرار گرفته است اما امیدی به پایداری آن با بودن معادن زیاد اطراف آن و انفجارات مهیبشان نیست.
3 - جاذبه های طبیعی
آب و هوای سرد کوهستانی برای شهرستانی مانند شازند هرچند که می تواند مشکلات فراوانی داشته باشد اما شازند تاکنون توانسته است به درستی از این پتانسیل گردشگری استفاده نموده و خود را با آن تا حدودی وفق دهد.
وجود رشته کوهی مانند راسوند و قله شهباز باعث ایجاد تنوع های اقلیمی بارزی در این شهرستان شده است. وجود قلل مرتفع، غارهای بی بدیل، شکارگاههای مهم حیات وحش از جمله فواید این اقلیم است.
اگر غار کیخسرو را بتوان مظهر تاریخ شازند نامید بدون شک استواری و سربه فلک کشیدن را هم باید در میان کوههای فراوان این شهرستان جستجو کرد. وجود قله شهباز و کوه لجور باعث رونق کوهنوردی و سنگ نوردی در شازند شده است. می توان با توجه به وجود زیستگاههای عالی ، تنوع گونه های جانوری و نباتی در این کوهها بجز گسترش توریست کوهنورد واژه های توریست شکارچی را نیز به این واژه نامه گسترده اضافه نمود.
سالیان درازی است که صخره نوردان حرفه ای با سفر به شهر توره اقدام به فتح کوه لجور می نمایند. این کوه که در نزدیکی پل دوآب و سراب پنجعلی است در آینده سهم بسزایی در جذب گردشگر را دربخش زالیان خواهد داشت.
اما در میان غارها بجز «غارکیخسرو» می توان به غار «سوله خونزا» در شمس آباد ، غار «هندودر»در جنوب غربی شهرستان و غار «صادق علی » در ارتفاعات توره اشاره نمود.
اما تمام داشته های این شهر بواسطه کوه تنها قلل ، دامنه های زیبا با گل های لاله و غارها نیست. شازند مهد سراب است و این سراب ها با سرمایه گذاری های انجام شده در سالهای اخیر توانسته است به تنهایی بار بسیاری از میزبانی های گردشگران را بدوش یکشد
از سرابهای مهم این شهرستان می توان به سراب عباس آباد، سراب بلاغ و حک، سراب عمارت، سراب چپقلی ، سراب سورانه و دهها سراب دیگر که در سرتاسر سال در حال جوش و خروش هستند اشاره کرد. اما در این میان نکته قابل تامل در بحث سراب ها این است که چگونه می توان از این نقاط خوش آب و هوا نهایت استفاده را نمود؟
همجواری کوه -رودخانه- بیشه های اطراف - مراتع زمین های کشاورزی و باغات در کنار ساحل رودخانه از کاربری این اماکن برای اوقات فراقت خبر داده و عنصر مزاحم و معارضی نیز در کنار آن دیده نمی شود.
هم اکنون بهترین و آباد ترین سراب شهرستان سراب عباس آباد می باشد که بر پایه گزارشات شهرداری شازند تا اکنون بیش از ده میلیارد ریال برای آبادانی آن صرف شده است. این سرمایه گزاری باعث آن گردیده است که نه تنها این سراب بلکه حاشیه شرقی شهر شازند در محله عباس آباد نیز با حفظ بافت قدیمی خود با نمایی کاه گلی اکنون از گران ترین نقاط این شهرستان شود.
در پایان این مبحث می توان پتانسیل های بالای نباتی و جانوری شازند را در کنار نعمت های خدادادی آن به عنوان یکی از اصلی ترین ظرفیت های توریستی شهرستان نام برد هرچند که تنها اکتفا کردن بر آمدن چند مسافر بومی خسته به این سراب ها را توریستی شدن منطقه نمی توان دانست . ساخت و تجهیز قسمت های رفاهی در کنار این مناطق، آسانتر کردن راه ارتباطی با آنان و نیز گسترش چتر امنیتی بر این اماکن از نکات قابل تامل در گسترش فضای توریستی آنان است.
پیست اسکی
زمستان دلربای شهرستان شازند و وجود این شهرستان در میان کوه های سربه فلک کشیده باعث آن گردیده است که در این فصل سرد شهرستان شازند به تنها نقطه بارز گردشگری استان مرکزی تبدیل شود و این تنها بسته به طبیعت زیبای زمستان آن نیست بلکه بدون درنگ باید به یاد پیست اسکی پاکل افتاد که با تمام محرومیت ها و نداشته های خود بار سنگین ورزشهای زمستانی استان را بر دوش می کشد.
نبود بالابر مناسب تداخل پیست اسکی با تیوپ سواری و نیز امکانات کم رفاهی از دلایل عدم جذب بیشتر مخاطب در این پیست است.
سد هندودر
این سد در چهل کیلومتری شازند قرار دارد و تا ساخته شدن سد کمال صالح در سال جاری به عنوان تنها سد و دریاچه شهرستان بوده است . این دریاچه در کنار تپه ماهورهای زیبا و در کنار پیست اسکی هندودر قرار دارد. این سد یکی از مناطق مناسب برای ماهی گیری در شهرستان و استان مرکزی می باشد که می توان با توجه خاص به آن مانند وجود غریق نجات ، برق و آب آشامیدنی آن را جز مناطق مناسب گردشگری استان نامید.
4 - صنعت
شهرستان شازند به عنوان سومین شهرستان استان مرکزی در زمینه صنعت برگ برنده ای نسبت به شهرهای اراک و ساوه دارد و آن این بوده است که در این شهرستان چهار مجتمع صنعتی بزرگ مستقر هستند که می توانند با تکیه بر جذابیت و قابلیت های خود نسبت به جذب توریست اقدام نمایند. وجود این صنایع پایه و مادر شهرستان شازند می تواند در گردشهای علمی دانش اموزان و علاقه مندان و نیز نوع چیدمان و شکل در محیط شهرستان مورد توجه قرار گیرد در زیر به چهار مجتمع صنعتی اشاره می شود.
الف- کارخانه قند شازند
کارخانه قند شازند در سال 1317 آغاز به کار کرد در آن زمان بدلیل دور بودن نقاط شهری از این مکان مسئولین کارخانه اقدام با ساخت شهرک در اطراف آن نمودند که بعد از نزدیک به هفتاد سال برخی از این منازل با فضای درونی و تاریخی خود امکان تبدیل شدن به موزه را داشته و دارندولی به دلیل برخی امور در حال حاضر این منازل در انتظار تخریب شدن می باشند.
اما ساختمان خود کارخانه که این واحد تولیدی هم اکنون در حال کار می باشد با توجه به این نکته که این واحد قدیمی ترین واحد صنعتی استان است بدون شک می توان با ایجاد موزه صنعتی در این کارخانه یا منازل سازمانی آن شهرستان را دارای یک موزه کرد تا در کنار این کارخانه زیبا گردشگران بتوانند با روند صنعتی شدن استان مرکزی نیز آشنا شوند.
ب – نیروگاه حرارتی، پتروشیمی و پالایشگاه شازند
تنها گذر از کنار سه مجتمع عظیم پتروشیمی ، پالایشگاه شازند و نیز نیروگاه این شهرستان که مشعل های آنان در شب چراغ درخشان این شهرستان و استان مرکزی هستند می تواند در کنار شبهای پر ستاره این شهر منظره ای جالب را تداعی کند.
این در حالی است که این سه مجتمع توانایی جذب توریست های علاقه مند به علوم را دارد.
5 - کشاورزی و صنایع دستی
شهرستان شازند با بافت روستایی خود و زمین ها و باغات آباد در فصول مختلف رنگین کمان رنگها خدادادی می شود. لذت دیدن این زمین های کشاورزی، باغات انگور، هلو، زردآلو ، گیلاس و آلو چشمان تمام مشتاقان طبیعت را از شوق لبریز می کند.
شازند در فصول مختلف مناظر بکر و شگرف از طبیعت را در دل خود دارد که می توان در کنار این زمین ها به وجود باغات زیبای انگور در حاشیه شهر شازند اشاره نمود.
سوغات و محصولات دستی این شهرستان هم در انتهای معرفی شازند تحفه ای است هدیه درویش: قند، فرش و گلیم، محصولات باغی و ماهی قزل آلا ...
در پایان معرفی این شهرستان می توان شازند را شهرستانی نامید که در گذشته ای دور مردم چهار دین در آن زندگی می کرده اند و در کنار یکدیگر تاریخ شازند را رقم زنند. مردمانی که حال تنها از آنان می توان خاطراتی را مرور کرد که از گذشته برای ما به ارث رسیده است گذشته ای که تنها در آن دو جنگ به چشم می خورد که وسعت آن به دروازه های این شهر رسیده است: اول حمله مغولان و دوم حمله روسها . و قرن ها مردمان این سرزمین به واسطه خوی آزادگی و مهمان نوازی در صلح و آرامش در کنار یکدیگر زیسته اند.